ΣΥΜΠΕΡΑΝΑ βλέποντας τον Σταύρο Ιωάννου ότι εγκαταλείπει τον εξπρεσιονισμό σαν κίνημα γραφής και ότι προσπαθεί τώρα να περάσει σε έναν άλλο δρόμο, το δρόμο της δικής του μετεξέλιξης, καίτοι αφήνει ακόμη να κυκλοφορούν κάποια βιώσιμα στοιχεία του εικαστικού λόγου των μορφών, παιδεία καταξιωμένη της πρώτης 30ετίας του 20ού αιώνα. Εννοώ τη δουλειά του Μαλέα, του Παπαλουκά, του Νικολάου Λύτρα και του Στέρη.Η ευτυχής συνάντηση του Σ. Ιωάννου με τον ευρωπαϊκό εξπρεσιονισμό έγινε με τη δεύτερη επιστροφή του διεθνώς στη δεκαετία του '70. Η Ελλάδα λόγω ιστορικοκοινωνικών αδιεξόδων και συνθηκών δεν μπόρεσε να πάρει μέρος στην πρώτη φάση του ευρωπαϊκού εξπρεσιονισμού 1900-1930. Ο Μπουζιάνης βέβαια ήταν εξαίρεση και η μεγάλη χαρισματική περίπτωση που όχι μόνο πήρε μέρος στην πρώτη φάση του ευρωπαϊκού εξπρεσιονισμού, αλλά υπολογίζεται στους 3 κορυφαίους αυτού του κινήματος.Μετά τη δεκαετία του '70 ο εξπρεσιονισμός βρέθηκε στην ανάγκη της ιστορικοκοινωνικής απόσυρσής του και τότε οι περισσότεροι ευαίσθητοι καλλιτέχνες αποφάσισαν πρώτοι να αλλάξουν δρόμο, προκειμένου να αρχίσουν κάτι καινούργιο δικό τους. Αυτό που λέω ισχύει για τους καλλιτέχνες που είχαν πραγματοποιήσει έργο, έστω και μέσα από το κίνημα του εξπρεσιονισμού και δεν ισχύει ασφαλώς για εκείνους που δεν έφτασαν ώς εκεί κι ακόμη ψάχνονται.Οι εικαστικοί καλλιτέχνες Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, Χρόνης Μπότσογλου, Γιάννης Ψυχοπαίδης, Σταύρος Ιωάννου, Γιώργος Μήλιος, Αλέκος Κτενάς, Γιάννης Μπουτέας και Γιώργος Λαζόγκας ήταν ο πυρήνας της γενιάς του '70 και του κινηματικού εξπρεσιονισμού στην Ελλάδα και έζησαν συνάμα και το τέλος του. Γι' αυτό όλοι τους τώρα αναζητούν ανήσυχοι μια καινούργια μέθη γραφής και έκφρασης της δικής τους ανάγκης και έμπνευσης.Δεν είναι μάλλον εύκολο να απαντήσει κανείς με ένα ναι ή με ένα όχι για την αρχή και το τέλος αυτής της περιπέτειας. Μπορούμε όμως να δούμε κατά άτομο πώς συνειδητοποιεί την έξοδό του και την απομάκρυνσή του από το κίνημα του ευρωπαϊκού εξπρεσιονισμού. Και ιδού το ερώτημα-δίλημμα: Αφού ξέρει να ζωγραφίζει ο Σ. Ιωάννου, γιατί παρ' όλα αυτά ζωγραφίζει με τερατώδη αντοχή και εγκράτεια χωρίς να καταφεύγει στις εγνωσμένες δυνατότητές του και στα τεχνάσματα της γραφής του εξπρεσιονισμού, που ξέρει ιδιαίτερα;Μαζί με τον Δημήτρη Σακελλίωνα βρεθήκανε με το ένα ποδάρι στη γενιά του '70 και με το άλλο στη γενιά του '80. Και στη γενιά του '80 έλαχε να συναντηθούν και με τον Κυριάκο Μορταράκο και συνυπάρχουν από διαφορετικό σημείο ο καθένας ως εικαστικό τρίο.Τώρα και η γενιά του '80 βρίσκεται προ του τέλους της και πράγματι επαναλαμβάνεται το φαινόμενο της εξόδου του κάθε εικαστικού καλλιτέχνη από αυτή τη γενιά, τέλος του 20ού αιώνα. Αυτό είναι το καινούργιο βήμα και πώς το αποφασίζεις...Τη γενιά του '80 την είδα και την προσέγγισα σαν μια πολυσυλλεκτική δεξαμενή του εικαστικού λόγου των μορφών και του γραπτού λόγου συνακόλουθα του κριτικού στοχασμού. Ηδη έχει βγει απ' αυτήν ο Θανάσης Τότσικας, ο Κυριάκος Μορταράκος, η Σπυριδούλα Πολίτη, ο Σταύρος Ιωάννου με το δικό του τρόπο, ο Τάκης Καλδής, ο Χρήστος Μπουρονίκος, ο Αγγελος Παπαδημητρίου και ήταν ευφυής η κίνηση της εξόδου από τη γενιά του '80 των 6 με την έκθεσή τους στο "Σπίτι της Κύπρου" "Εγωισμός". Υπάρχει η μερίδα των καλλιτεχνών που δεν κυνηγούν τις γρήγορες εξόδους από ένα κίνημα ή από μια γενιά, γιατί δεν μπήκαν σ' αυτές ποτέ ως υποχρεωμένοι και δεσμευμένοι της κινηματικής γραφής και έκφρασης. Παράδειγμα η Φούλα Σακέλη, ο Γιάννης Γουρζής, ο Δήμος Δημητρίου, ο Κώστας Δικέφαλος, ο Τάσος Ματζαβίνος, ο Αγγελος Μακρίδης, ο Χρήστος Θεοφίλης, η Νίκη Λιοδάκη, ο Νίκος Κασκαούρας και άλλοι ακόμη.Ο Σ. Ιωάννου δεν παράτησε τη ζωγραφική του τελάρου αλλά τη ζωγραφική του εξπρεσιονισμού ως κίνημα. Υπάρχουν τρεις εικαστικές συνθέσεις, που δείχνει αυτόν τον καιρό στη Γκαλερί 3, που επιβεβαιώνουν τον χθεσινό καλό εαυτό του και καταθέτουν τη νέα αγωνία της εξόδου από αυτό το κίνημα του εξπρεσιονισμού. Μ' αυτή την παρατήρηση ίσως αποδειχθεί ότι έχει δίκιο και πάλι ο Σταύρος σε ό,τι κάνει μόλις. Ομως και η δική μου ψυχραιμία και η εγκράτεια είναι χαρισματική, να βλέπω να δοκιμάζεται στη νεότερη ιερή και γκρίζα μοναξιά του ο Σταύρος κι εγώ να περιμένω τα καλύτερα...Ας είναι! Τον Σταύρο τον στηρίζει ευτυχώς ο σεβασμός μας σ' αυτό που έχει κάνει πριν, τον στηρίζει το καλλιτεχνικό του ήθος, η ανθρώπινη αγωνία μιας καινούργιας υπέρβασης και η ψυχραιμία του ανιδιοτελούς.Κ. ΣΤ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.